Giữ hồn thổ cẩm Mông ở thôn Bắc Triển
Giữa nhịp sống hiện đại, ở thôn Bắc Triển, xã Kiến Thiết, tỉnh Tuyên Quang vẫn vang lên tiếng kim chỉ lách cách, nơi những bà, những mẹ người Mông miệt mài bên khung vải, giữ gìn nghề thêu truyền thống của dân tộc mình.
Ở tuổi 68, bà Giàng Thị Dợ vẫn tranh thủ những lúc nông nhàn để thêu thùa. Chiếc túi nhỏ bên cạnh bà lúc nào cũng có kim chỉ, vải vóc, chỉ cần rảnh tay là bà lại tỉ mẩn từng đường kim, mũi chỉ. Bà kể, từ năm lên 5 - 6 tuổi đã được mẹ dạy thêu, sau đó vừa làm vừa học theo các bà, các chị trong thôn. Những chiếc yếm, đai váy hay xà cạp cuốn chân điểm nhấn trên bộ váy rực rỡ của người phụ nữ Mông đều được bà tự tay thêu cho mình và người thân. Mỗi họa tiết nhỏ, mỗi mũi chỉ là sự kết tinh của khéo léo, kiên nhẫn và tình yêu văn hóa dân tộc.
Anh Hoàng Cao Thượng, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Bắc Triển cho biết: thôn có 129 hộ, trong đó hơn 30% là đồng bào Mông hoa. Cùng với việc phát triển kinh tế, bà con nơi đây vẫn gìn giữ bản sắc văn hóa, đặc biệt là nghề thêu truyền thống. Mỗi dịp lễ, Tết, những bộ váy Mông sặc sỡ được các bà, các chị diện đi hội, góp phần tô điểm cho bức tranh đa sắc của các dân tộc thiểu số trong xã.
Với bà Vàng Thị Xía, nay đã ngoài 80 tuổi, thêu không chỉ là nghề mà còn là niềm vui, niềm tự hào. Bà từng là người thêu đẹp nhất thôn, nổi tiếng với cách phối màu tinh tế và hoa văn sinh động. Trên từng tấm vải, bà gửi gắm hình ảnh hoa lá, chim muông, thể hiện sự gắn bó, hòa hợp giữa con người với thiên nhiên.
Thế hệ trẻ hôm nay vẫn tiếp nối niềm đam mê ấy. Chị Thào Thị Mỷ chia sẻ, chị học thêu từ nhỏ, được bà và mẹ chỉ dạy. Khi chưa có điện thoại hay trò chơi giải trí, con gái người Mông dành thời gian thêu váy áo cho mình. Ai cũng mong có một bộ trang phục thật đẹp để mặc trong dịp Tết, ngày cưới hay lễ hội của bản làng.
Những chiếc yếm rực rỡ, những họa tiết tinh xảo được truyền từ bàn tay người mẹ sang con gái, cháu gái. Giữa nhịp sống đổi thay, từng đường kim mũi chỉ vẫn là sợi dây kết nối các thế hệ người Mông ở Bắc Triển, giữ hồn văn hóa dân tộc bền chặt qua thời gian.