Thúc đẩy thương mại biên giới Việt Nam - Campuchia hướng tới mục tiêu 20 tỷ USD

Sáng 13/9, tại tỉnh Tây Ninh, Bộ Công Thương và UBND tỉnh Tây Ninh phối hợp với Bộ Thương mại Campuchia tổ chức “Hội nghị kết nối doanh nghiệp sản xuất, phân phối và logistics Việt Nam - Campuchia”.

Hội nghị được đồng chủ trì bởi Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng; Ngài Tith Rithipol, Phó Quốc vụ Khanh Bộ Thương mại Campuchia và ông Nguyễn Hồng Thanh, Phó Chủ tịch UBND Tây Ninh.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng; Ngài Tith Rithipol, Phó Quốc Vụ khanh Bộ Thương mại Campuchia và ông Nguyễn Hồng Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh đồng chủ trì hội nghị. 

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng cho biết, Campuchia là quốc gia láng giềng có vị trí chiến lược trong thương mại của Việt Nam, giữ vai trò cửa ngõ giao thông và trung chuyển hàng hóa trong tiểu vùng sông Mê Kông. Tuyến biên giới đất liền dài khoảng 1.137 km, đi qua 8 tỉnh của Việt Nam và 9 tỉnh của Campuchia, với 50 cửa khẩu các loại (11 quốc tế, 11 chính, 28 phụ và 11 lối mở). Hệ thống cửa khẩu phân bố đều trên toàn tuyến, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu, trao đổi hàng hóa và giao lưu giữa hai nước.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng phát biểu tại Hội nghị

Trong thời gian qua, Việt Nam và Campuchia đã ký các thỏa thuận hợp tác song phương, tạo hành lang pháp lý và điều kiện thuận lợi cho thương mại biên giới giữa hai nước: Bản ghi nhớ năm 2019 về phát triển và kết nối hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam - Campuchia, Hiệp định Thương mại biên giới năm 2024, Bản Thỏa thuận thúc đẩy thương mại song phương giai đoạn 2025 - 2026.

 

“Việc triển khai các thỏa thuận trên đã góp phần thúc đẩy phát triển hạ tầng cửa khẩu, chợ biên giới, kho hàng hóa và dịch vụ logistics tại các tỉnh biên giới, rút ngắn thời gian thông quan, nâng cao năng lực kết nối chuỗi cung ứng. Đồng thời, tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt Nam mở rộng hợp tác với đối tác Campuchia, quảng bá sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh, qua đó góp phần phát triển kinh tế địa phương và củng cố quan hệ hữu nghị, hợp tác toàn diện giữa hai nước”, Thứ trưởng Phan Thị Thắng nhấn mạnh.

Thứ trưởng cho biết thêm, năm 2024, kim ngạch thương mại hai chiều đạt khoảng hơn 10 tỷ USD. Từ đầu năm đến nay, kim ngạch thương mại 2 chiều cũng đang vượt trội. Trong đó, tỷ trọng hàng công nghiệp - năng lượng chiếm ưu thế trong xuất khẩu của Việt Nam, hàng nông sản chiếm tỷ trọng lớn trong nhập khẩu từ Campuchia.

Hội nghị thu hút trên 300 đại biểu đến từ các Bộ, ngành, Hiệp hội, doanh nghiệp của Việt Nam và Campuchia

Nhằm thúc đẩy hoạt động thương mại biên giới Việt Nam - Campuchia đạt mục tiêu tăng trưởng thương mại biên giới, góp phần đạt kim ngạch thương mại song phương đến 20 tỷ USD vào năm 2030, theo Thứ trưởng Bộ Công thương Phan Thị Thắng, chúng ta cần phải hành động mạnh mẽ hơn nữa, tìm ra giải pháp cho các vấn đề còn tồn tại và thúc đẩy một cách bền vững các lĩnh vực trọng tâm như: Gắn kết phát triển hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam - Campuchia với đầu tư đồng bộ hạ tầng cửa khẩu, logistics, kho hàng hóa, chợ biên giới; Liên kết liên ngành, liên vùng, qua biên giới: quy hoạch giao thông - logistics - cửa khẩu - chợ biên giới giữa các tỉnh biên giới Việt Nam giáp Campuchia; Các giải pháp tạo thuận lợi để phát triển thương mại song phương Việt Nam - Campuchia (xúc tiến thương mại, thông quan hàng hóa, hỗ trợ doanh nghiệp); Đẩy mạnh ứng dụng mô hình cửa khẩu thông minh nhằm thúc đẩy xuất khẩu các mặt hàng nông lâm thủy sản sang thị trường Campuchia; Tiềm năng kết nối doanh nghiệp và thương mại song phương giữa Việt Nam và Campuchia cần được chú trọng nhiều hơn.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh Nguyễn Hồng Thanh

Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh Nguyễn Hồng Thanh cho biết, những năm qua, quan hệ thương mại giữa tỉnh Tây Ninh và các tỉnh của Campuchia ngày càng phát triển mạnh mẽ. Năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt gần 1,6 tỷ USD. Đến nay, con số này đã vượt 2 tỷ USD, tăng 17% so với cùng kỳ. Các mặt hàng xuất khẩu chính của tỉnh Tây Ninh là dệt may, giày dép, máy móc, trong khi nhập khẩu chủ yếu là nguyên phụ liệu sản xuất và nông sản như hạt điều, cao su.

Ông Nguyễn Hồng Thanh cũng cho biết: Sau khi hợp nhất, tỉnh Tây Ninh đã vươn lên trở thành một cực tăng trưởng kinh tế trọng điểm, là cầu nối giữa vùng Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ và hai nền kinh tế Việt Nam - Campuchia. Năm 2025, quy mô kinh tế của tỉnh ước đạt trên 352.000 tỷ đồng, tăng trưởng 9,3%, thuộc nhóm 10 địa phương có quy mô kinh tế lớn nhất cả nước. Tỉnh có môi trường đầu tư hấp dẫn, đứng thứ 3 cả nước về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2024.

 

Tây Ninh sở hữu 46 khu công nghiệp và 50 cụm công nghiệp với hơn 1.000 ha đất sạch sẵn sàng đón nhà đầu tư. Tỉnh đang quy hoạch 14 trung tâm logistics và ưu tiên nguồn lực để hoàn thiện các trục động lực, tuyến cao tốc, đường vành đai huyết mạch, kết nối thông suốt từ khu công nghiệp đến cảng biển. Các tuyến kết nối nội tỉnh, tạo sự kết nối thông suốt, giúp hàng hóa di chuyển dễ dàng từ các khu, cụm công nghiệp đến cảng biển và các khu vực kinh tế trọng điểm.

Ngài Tith Rithipol, Phó Quốc vụ Khanh Bộ Thương mại Campuchia

Phát biểu tại Hội nghị, Ngài Tith Rithipol, Phó Quốc vụ Khanh Bộ Thương mại Campuchia cho biết, Việt Nam và Campuchia không chỉ là láng giềng gần gũi, mà còn là đối tác tin cậy với truyền thống hữu nghị, đoàn kết và hợp tác lâu dài. Trong nhiều năm qua, quan hệ kinh tế và thương mại song phương giữa hai nước ngày càng được tăng cường, được hỗ trợ bởi ý chí chính trị mạnh mẽ và sự hợp tác thực chất trên thực tế. Việt Nam là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Campuchia.

Ngài Tith Rithipol nhấn mạnh, việc thúc đẩy thương mại và đầu tư Campuchia - Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc góp phần vào tăng trưởng kinh tế và thịnh vượng của nhân dân hai nước, góp phần đáng kể vào việc làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác kinh tế song phương. Đồng thời, tạo thêm nhiều cơ hội cho cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư hai nước. 

“Tôi trân trọng khuyến khích và mời gọi các doanh nghiệp, nhà đầu tư Việt Nam, bao gồm cả những doanh nghiệp đã hoạt động tại Việt Nam, hãy cân nhắc đầu tư và kinh doanh tại Campuchia trong mọi lĩnh vực. Đặc biệt là các ngành có tiềm năng và giá trị gia tăng cao như ô tô, nông nghiệp hiện đại, chế biến thực phẩm, điện tử, công nghệ số, công nghệ và dịch vụ tài chính, nghiên cứu và phát triển, du lịch, giáo dục, vận tải và logistics, công nghiệp sáng tạo, và các ngành sản xuất khác...”, ông Tith Rithipol kêu gọi tại Hội nghị. 

 

Tuy nhiên, theo Phó Quốc vụ Khanh Bộ Thương mại Campuchia, mặc dù đã đạt được nhiều tiến triển đáng khích lệ, chúng ta cũng cần nhìn nhận những thách thức tiếp tục kìm hãm tiềm năng đầy đủ của thương mại song phương. Bao gồm: Chi phí logistics, hạn chế trong cơ sở hạ tầng giao thông và cửa khẩu biên giới, sự khác biệt về thủ tục pháp lý, cũng như năng lực hạn chế của các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) trong việc tham gia vào chuỗi giá trị xuyên biên giới.

Trước bối cảnh đó, ông Tith Rithipol nhấn mạnh một số lĩnh vực mà Campuchia và Việt Nam có thể xem xét hợp tác chặt chẽ hơn để tiến xa hơn.

Thứ nhất, hiện đại hóa cơ sở hạ tầng thương mại biên giới: Với chiều dài đường biên giới và nhiều cửa khẩu quốc tế, hai nước có tiềm năng to lớn để mở rộng thương mại biên giới. Việc hiện đại hóa các dịch vụ hỗ trợ sẽ giúp giảm chi phí giao dịch và nâng cao hiệu quả.

Thứ hai, tăng cường kết nối logistics và vận tải. Ông Tith Rithipol cho rằng, logistics hiệu quả là xương sống của thương mại và hội nhập kinh tế. Do đó, chúng ta cần phối hợp thúc đẩy phát triển cơ sở hạ tầng giao thông xuyên biên giới, bao gồm đường bộ, cầu, đường sắt, đồng thời khuyến khích việc thành lập các trung tâm logistics và cảng cạn gần các cửa khẩu chính.

Thứ ba, làm sâu sắc hơn hợp tác trong các khuôn khổ khu vực và đa phương. Việt Nam và Campuchia là thành viên tích cực của ASEAN và các khuôn khổ khu vực khác như RCEP. Việc tăng cường kết nối song phương sẽ trực tiếp đóng góp vào khả năng chống chịu của chuỗi cung ứng khu vực.

“Campuchia cam kết và sãn sàng trong việc hợp tác chặt chẽ với Việt Nam nhằm tiếp tục làm sâu sắc hơn quan hệ kinh tế và thương mại, thúc đẩy kết nối trong sản xuất, phân phối và logistics. Điều này không chỉ để gia tăng thương mại song phương, mà còn đóng góp vào tầm nhìn rộng lớn hơn về hội nhập ASEAN, kết nối khu vực và thịnh vượng chung cho nhân dân hai nước”, ông Tith Rithipol nhấn mạnh.