Từ chủ trương đến chuyển biến rõ nét ở vùng cao

Gieo niềm tin từ những công trình hiện hữu

Triển khai tại 174 xã, thị trấn miền núi với hơn 70% dân số là người dân tộc thiểu số, Chương trình 1719 tại Thanh Hóa đã thực sự trở thành đòn bẩy thúc đẩy chuyển biến toàn diện vùng cao. Với tổng vốn đầu tư trên 2.691 tỷ đồng – phần lớn từ ngân sách Trung ương – chương trình đã cho thấy hiệu quả rõ rệt.

Đến nay, toàn tỉnh đã hoàn thiện 471 công trình hạ tầng phục vụ sản xuất và dân sinh; xây dựng 33 công trình nước sạch tập trung, 16 tuyến đường giao thông được cứng hóa; cải tạo 15 trạm y tế xã và 37 trường học dân tộc nội trú, bán trú. Tỷ lệ trường, lớp học và trạm y tế kiên cố hóa đã đạt 100%, 100% xã có đường ô tô đến trung tâm xã – những con số từng là mơ ước nay đã trở thành hiện thực.

Không chỉ phát triển hạ tầng, Chương trình 1719 còn đồng hành cùng đồng bào dân tộc trong hành trình giảm nghèo bền vững. Các dự án phát triển chuỗi giá trị nông – lâm nghiệp, du lịch cộng đồng, khôi phục làng nghề đã nâng thu nhập bình quân từ 39,61 triệu đồng/người (2023) lên 44,39 triệu đồng/người (2024), kéo tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 8,6% – một bước tiến đáng kể trong bối cảnh địa hình phức tạp và nguồn lực còn hạn chế.

Chương trình 1719 không chỉ mang lại thay đổi về kinh tế, mà còn gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc. Dự án 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp gắn với phát triển du lịch cộng đồng” đã được triển khai hiệu quả, với việc khôi phục 2 lễ hội dân tộc tiêu biểu, xây dựng 124 thiết chế văn hóa, thể thao thôn bản và hỗ trợ hoạt động cho hàng trăm đội văn nghệ dân gian.

 

Cùng với đó, hơn 330 lớp đào tạo nghề, gần 600 hội nghị tư vấn hướng nghiệp đã mở ra cơ hội việc làm cho người dân địa phương. Trong lĩnh vực y tế, 5 trung tâm y tế huyện được đầu tư, hàng chục nghìn người dân được khám chữa bệnh, tư vấn sức khỏe sinh sản, phòng chống dịch bệnh ngay tại địa bàn sinh sống.

Đáng chú ý, chương trình cũng dành sự quan tâm đặc biệt đến phụ nữ và trẻ em thông qua hàng trăm buổi truyền thông, tập huấn nâng cao nhận thức, với trên 340 mô hình “Tổ truyền thông cộng đồng” và “Địa chỉ tin cậy cộng đồng” được xây dựng, giúp lan tỏa kiến thức pháp luật, bình đẳng giới và phòng ngừa bạo lực trong cộng đồng.

Đích đến 2025: Khơi dậy nội lực – bứt phá bền vững

Thanh Hóa đặt mục tiêu hoàn thành toàn bộ 19 chỉ tiêu Chương trình 1719 giai đoạn 1 ngay trong năm 2025. Trong đó, những chỉ tiêu trọng tâm bao gồm: 100% xã có đường ô tô được rải nhựa hoặc bê tông; 100% trường học, trạm y tế được kiên cố hóa; người dân được sử dụng điện lưới quốc gia và nước sạch hợp vệ sinh.

Tuy nhiên, tỉnh cũng thẳng thắn nhìn nhận còn nhiều thách thức. Một số chỉ tiêu như tỷ lệ xã, thôn, bản thoát khỏi diện đặc biệt khó khăn, nâng cao thu nhập bình quân đầu người, hay duy trì tỷ lệ học sinh THPT đến trường đúng độ tuổi vẫn còn là bài toán khó. Bên cạnh đó, các chính sách về hỗ trợ đất ở, định mức đầu tư cho nhóm dân tộc đặc biệt khó khăn còn bất cập, thiếu hướng dẫn cụ thể.

Ông Lê Minh Hành – Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Thanh Hóa – chia sẻ: “Để Chương trình 1719 về đích đúng hẹn, cấp ủy, chính quyền địa phương cần tiếp tục phát huy vai trò lãnh đạo, đặc biệt là tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu. Đồng thời, cần khơi dậy mạnh mẽ ý chí tự lực, tự cường và tinh thần vượt khó của đồng bào dân tộc – đây chính là chìa khóa then chốt để hiện thực hóa mục tiêu”.

Dù còn không ít khó khăn, nhưng Thanh Hóa đang đặt quyết tâm cao để giảm tỷ lệ hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số xuống dưới 5%, nâng thu nhập bình quân vượt mốc 66 triệu đồng/người/năm, và đạt 100% thôn bản có nhà sinh hoạt cộng đồng, đội văn nghệ hoạt động thường xuyên – những mục tiêu vừa thiết thực, vừa mang giá trị lâu dài.